OTONOM SÜRÜŞ NEDİR?
Otonom sürüş belirli sensör, beyin ünitesi ve destekleyici elemanlar sayesinde çeşitli
seviyelere ayrılmış olarak aracı kendi kendine bir noktadan bir noktaya
ulaştırma sürecidir. Bu süreçte amaç hatayı en aza indirgeyerek konforlu ve
güvenli bir ulaşım sunmaktır.
OTONOM SÜRÜŞ SEVİYELERİ NELERDİR?
SEVİYE 0 (Otonom Sürüş Yok): Bu seviyede otonom bir sürüş
veya otonom bir sistem söz konusu değildir.
SEVİYE 1 (Sürücü Asistanı): Birinci seviye otonom araç
serüveninin başlangıcıdır. Otomotiv sektöründe çığır açacak serüvenin
başlangıcı olan bu seviyede sadece hız sabitleyici, şerit takip sistemi ve kaza
engelleyici sistemleri görebiliyoruz. Bu seviyede olan araçlarda sürücünün
ellerini direksiyondan bırakması söz konusu olamaz.
SEVİYE 2 (Kısmi Otomasyon): Bu seviyedeki araç bir takım karar
mekanizmalarına sahip olmaya başlıyor. Aracınız şerit değiştirmek istediğiniz
zaman çevrenizi kontrol edip sollama işlemi yapabiliyor. Aynı zamanda
çevrenizdeki tabelaları kontrol edip size uyarı verebiliyor veya hızınızı
kontrol edebiliyor. Kısmi otomasyon seviyesinde yapay zekanın farklarını ne
kadar görmeye başlasak da yine de sürüş kontrolünü araca bırakmamız söz konusu
değildir.
SEVİYE 3 (Koşullu Otomasyon): Bu seviyede araçlara LiDAR sensör ekleniyor. LiDAR sensör çevreyi algılama açısından diğer sensörlerden
çok daha üst düzey bir sensördür. Koşullu otomasyon seviyesinde yapay zeka daha
da gelişerek kontrolü yavaş yavaş araca bırakmaya başlıyoruz. Burada yapay
zekaya güven arttığından otonom sürüş gerçekleşirken ihtiyatlı bir şekilde
işlerimizi yapabiliriz. Fakat olağan bir uyarıya karşı tetikte olmalıyız.
SEVİYE 4 (Yüksek Sürüş Otomasyonu): Dördüncü seviye aslında
gelişim olarak son seviye olarak düşünülebilir. Dördüncü seviyede araç dijital
haritalar, yüksek çözünürlüklü sensörler ve diğer bileşenler sayesinde artık
otonom sürüşün başarılı sayılabilmesi için sadece kullanılmış ve hatasız olduğu
tespit edilmiş olması kalmaktadır. Sürücü uyusa dahi çok ekstrem durumlar için
araç içinde bulunmak durumundadır.
SEVİYE 5 (Tam Sürüş Otomasyon): Beşinci ve son seviyede
artık otonom sürüşün tüm istatistikleri tutulmuş ve büyük oranda hatasızlığı
kabul görülmüş olacaktır. Artık araç bir sürücüye ihtiyaç duymamaktadır. Araç
istediğiniz yere istediğiniz zaman şoföre ihtiyaç duymadan sizi götürecektir.
OTONOM ARAÇLARIN SAHİP OLDUĞU SENSÖRLER NELERDİR ?
LİDAR SENSÖR: LiDAR sensörler çevredeki verileri toplayarak
aracın üç boyutlu bir dijital haritaya sahip olmasına yardımcı olur. LiDAR sensörler sisli hava şartlarında çalışmayabilir.
RADAR SENSÖR: Radar sensörleri radyo dalgaları sayesinde
çevresindeki araçların hızını mesafesini ve yönünü saptayarak otonom sürüşe
yardımcı olur. Radar sensör, LiDAR sensöre oranla otonom sürüş için daha
yetersizdir fakat kötü hava şartlarında çalışması açısından daha kuvvetlidir.
KAMERALAR: Kameralar aracın belirli noktalarına
konumlandırılarak aracın çevresiyle ilgili veri toplamasına yardımcı olur.
DESTEKLEYİCİ SENSÖRLER: Aracın sürati gibi diğer sensörlerin
ölçmediği verileri saptayan sensörlerdir.
BİLGİSAYAR: Bilgisayar otonom aracın beyni olarak
düşünülebilir. Sensörlerden gelen verileri işleyerek kullanıma çeviren
unsurdur.
Teknik yazılarımız bilgi sahibi kişiler tarafından yoruma, eleştiriye ve düzeltmeye açıktır.
İletişim: muhendisyazartr@gmail.com